1- دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، گروه ادبیات فارسی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران 2- گروه ادبیات فارسی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران. ، Rf290@yahoo.com 3- گروه ادبیات فارسی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران.
چکیده: (1069 مشاهده)
زمینه: پروین اعتصامی در قصاید، ارتباطی ژرف با مخاطبانش برقرار کرده و رویکردهای اخلاقی خود را برای آنها شرح داده است. پیوند میان خالق اثر، متن تولیدی و شنونده در این شعرها برجسته به نظر میرسد. در دوران معاصر، نظریهپردازان بسیاری به ارتباط میان این مؤلفهها پرداختهاند که از این بین، رومن یاکوبسن و نظریۀ ارتباط کلامی او از اعتبار بیشتری برخوردار است. بررسی آموزههای اخلاقی قصاید پروین و چگونگی بازنمایی آن بر اساس مبانی نظریۀ مذکور، هدف و مسألۀ اصلی پژوهش حاضر است. این تحقیق با تکیه بر منابع کتابخانهای و روش توصیفی-تحلیلی تدوین شده است. نتیجه گیری: نقش ترغیبی زبان در قصاید برای سوق دادن مخاطب به انجام بایستههای اخلاقی و پرهیز از ضداخلاقیات بوده است. شاعر از طریق نقش همدلی زبان، با طرح سؤالاتی از مخاطبان، بسترهای لازم را برای حضور بیشتر آنها در متن و ایجاد اتحاد و همدلی فراهم آورده است. نقش عاطفی، بیانگر چیرگی منِ اجتماعی پروین بر منِ فردی اوست. نقش ارجاعی، بیانگر این مهم است که شاعر در تبیین اخلاقیات از قرآن، عرفان اسلامی، فرهنگ ایرانی و ... تأثیرات آشکاری پذیرفته است. نقش ادبی، مبیّن قدرت تصویرگری پروین برای محسوس جلوه دادن تضادها و تقابلهای اخلاقی موجود در جامعه است. یکی از شاخصههای نقش فرازبانی در قصاید پروین، استفاده از رمزهای سادهیاب دینی، تاریخی و حیوانی بوده که مسائل اخلاقی مطرحشده را چندلایه و غنیتر کرده است
khodadadi M, Fakhraian R, ghaderi Moghaddam M. Investigation and Analysis of Moral Teachings in the Poems of Parvin Etesami; Based on Roman Jacobsen's Verbal Communication Theory. Ethics in Science and Technology 2024; 19 (3) :45-52 URL: http://ethicsjournal.ir/article-1-3027-fa.html
خدادادی مریم، فخرائیان رجب، قادری مقدم محمد. بررسی و تحلیل آموزه های اخلاقی در قصاید پروین اعتصامی؛ بر اساس نظریۀ ارتباط کلامی رومن یاکوبسن. اخلاق در علوم و فناوری. 1403; 19 (3) :45-52