1- دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد فردوس، دانشگاه آزاد اسلامی، فردوس، ایران. 2- گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد فردوس، دانشگاه آزاد اسلامی، فردوس، ایران ، . mhmdlyrby917@gmail.com 3- گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد فردوس، دانشگاه آزاد اسلامی، فردوس، ایران
چکیده: (34 مشاهده)
زمینه: شاهنامه یکی از متون حماسی برجسته در گسترۀ ادب فارسی است که در آن، افزون بر ذکر رویدادهای جنگی و قهرمانیها از مسائل اخلاقی هم سخن به میان آمده است. بازتاب این آموزهها ریشه در فرهنگ ایرانی و متون دینی اسلامی دارد. فردوسی با در نظر داشتن این منابع اخلاقی اصلی، شخصیتهای شاهنامه را خلق کرده است. محوریترین شخصیت حماسی در شاهنامه، رستم است که میتوان او را نمونۀ انسان کامل دانست. در این پژوهش هدف آن است تا کنشهای شخصیت نامبرده با رویکرد به صفات اخلاقی وی بررسی و تحلیل شود. روش تحقیق حاضر، از نوع توصیفی -تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانهای است. نتیجه گیری: به نظر میرسد که فردوسی رستم را نمونۀ انسانی اخلاقمدار معرفی کرده و شماری از ویژگیهای اخلاقی او همچون: «شجاعت، پرهیز از طمع، آشتیجویی و صلحطلبی، روحیۀ ایثارگری، گذشتن از لغزش و خطا، پرهیز از نقض عهد، وطندوستی» را بازنمایی کرده است. رستم در شاهنامه پهلوانی یکبُعدی نیست و صرفاً مبارزه نمیکند، بلکه اخلاق و شعور را با قدرت جنگاوری خود درمیآمیزد و به دفاع از ایرانیان میپردازد. بر اساس همین شاخصههای برجستۀ اخلاقی، میتوان رستم را یکی از سویههای هویت ایرانیان دانست.
Nik'khoo Aghkariz1 R, arabi A, sajedi A. Analysis of the Character of Rostam in Ferdowsi's Shahnameh Based on Moral Components. Ethics in Science and Technology 2025; 19 (4) :75-82 URL: http://ethicsjournal.ir/article-1-3120-fa.html
نیکخو آق کاریز رسول، عربی علی، ساجدی علی. تحلیل شخصیت رستم در شاهنامۀ فردوسی بر اساس مؤلفه های اخلاقی. اخلاق در علوم و فناوری. 1403; 19 (4) :75-82
