1- دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران 2- گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران ، alipoursalman102@gmail.com 3- گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده: (113 مشاهده)
زمینه: فضای مجازی به دلیل دشواری به دست آوردن اطلاعات مشترک هنگام اظهار نظر، برای بسیاری از اشکال دروغ پردازی و نشر اکاذیب بسیار مناسب است که هین امر این محیط را نیازمند تدوین پروتکلهای اخلاقی و ضمانتهای اجرایی کیفری برای این پروتکل ها می سازد. سیاست کیفری در مواجهه با نشر اکاذیب از طریق شبکههای اجتماعی در کشورهای ایران و عراق، نقش مهمی در حفظ نظم عمومی و حقوق فردی ایفا میکند. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی ابعاد اخلاقی دروغ پردازی و نشر اکاذیب در فضای مجازی و سیاست کیفری مرتبط با آن در حقوق ایران و عراق پرداخته است. نتیجه گیری:عقاید فلسفی در مورد اینکه آیا دروغ گفتن از نظر اخلاقی نادرست است یا خیر، متفاوت است اما بسیاری از دروغ پردازی ها در فضای مجازی به واسطه تخریب حیثیت اشخاص، یا برهم زدن نظم عمومی و تشویش اذهان جامعه و از بین بردن اعتماد عمومی رفتاری غیر اخلاقی تلقی می شوند و می بایست با اهرم های کیفری و حقوقی جلوی چنین رفتارهایی گرفته شود.در حالی که هر دو کشور ایران و عراق قوانینی برای مقابله با نشر اکاذیب دارند، خلأهای قانونی در هر دو نظام حقوقی بهویژه در مواجهه با تحولات فناوری و فضای مجازی مشهود است. این نواقص شامل تفکیک ناقص بین جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت، عدم وجود لایحه مستقل و جامع برای جرایم سایبری و نیاز به بهبود روشهای آموزش عمومی در این حوزه میشود. لذا، اصلاح قوانین موجود و تصویب مقررات جامعتر برای مقابله با نشر اکاذیب در بستر شبکههای اجتماعی، بهویژه با توجه به ویژگیهای خاص فضای مجازی، از ضرورتهای اساسی برای هر دو کشور است.
Ghader Mostafa D, Alipour S, Jafarzadeh S. The Moral Dimensions of Lying and Spreading Lies in Cyberspace and Related Criminal Policy in Iranian and Iraqi Law. Ethics in Science and Technology 2025; 20 :80-88 URL: http://ethicsjournal.ir/article-1-3422-fa.html
قادر مصطفی دانا، علی پور سلمان، جعفرزاده سیامک. ابعاد اخلاقی دروغ پردازی و نشر اکاذیب در فضای مجازی و سیاست کیفری مرتبط با آن در حقوق ایران و عراق. اخلاق در علوم و فناوری. 1404; 20 () :80-88