1- دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه 2- گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه ، rnikkhahsaranghi@gmail.com 3- گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه
چکیده: (105 مشاهده)
زمینه: حق سکوت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اصول دادرسی عادلانه، نقش کلیدی در تضمین حقوق متهم و پیشگیری از نقض حقوق بشر ایفا می‌کند. با وجود این، این حق چالش های اخلاقی متعددی در بر دارد و در برخی نظام‌های حقوقی از جمله ایران و عراق، برداشت‌ها و اجرای متفاوت این حق منجر به چالش‌هایی در روند دادرسی شده است. از این رو هدف تحقیق حاضر بررسی موازین دادرسی کیفری عادلانه و سازوکارهای اخلاقی اجرایی شدن حق سکوت در دو نظام حقوقی ایران و عراق است. نتیجه گیری: سازوکارهای اخلاقی اجرایی شدن این حق در سه بعد تقنینی (توجه به بعد اخلاقی حق سکوت، طریقی بودن اقرار و لزوم مشروع بودن تحصیل دلیل، اعلام و تفهیم حق سکوت)، قضایی (لزوم ثبت و ضبط دقیق بازجویی ها در تحقیقات میدانی، منع شکنجه، اکراه، اجبار متهم به سخن گفتن و منع پرسش تلقینی و اغفال متهم) و انتظامی (به کارگیری بازجویان مجرب و آموزش دیده، نظارت نهادهای مسئول بر چگونگی بازجویی، تخصصی شدن ضابطان) مورد توجه قرار گرفت.
Louei M, Nik Khah Saranghi R, Jafarzadeh S. Fair Criminal Procedure Standards and Ethical Mechanisms for Implementing the Right to Silence in the Legal Systems of Iran and Iraq. Ethics in Science and Technology 2025; 20 :89-98 URL: http://ethicsjournal.ir/article-1-3364-fa.html
لوئی محمد، نیک خواه سرنقی رضا، جعفرزاده سیامک. موازین دادرسی کیفری عادلانه و سازوکارهای اخلاقی اجرایی شدن حق سکوت در دو نظام حقوقی ایران و عراق. اخلاق در علوم و فناوری. 1404; 20 () :89-98
