دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بیرجند، m.abedini2023@GMAIL.COM ، m.abedini2023@GMAIL.COM
چکیده: (70 مشاهده)
زمینه: هویت اخلاقی فراگیران از اهداف مهم در نظامهای تعلیم و تربیت است. یکی از زمینههای مهم در تکوین هویت اخلاقی فراگیران شناخت عوامل مؤثر بر آن است. هدف از پژوهش حاضر بررسی مؤلفهها و شاخصهای هویت اخلاقی فراگیران با توجه به پیشینه پژوهشی موجود میباشد. روش: رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن سنتزپژوهی براساس مدل روبرتس و همکاران(2007) است. جامعه پژوهش، متشکل از 227 مقاله در زمینه مؤلفههای مؤثر بر هویت اخلاقی فراگیران در طول سالهای 2009 تا 2022 میلادی بود. نمونه پژوهش شامل33 مقاله است که بهصورت هدفمند جمعآوری و بر اساس پایش موضوعی، دادهها انتخاب شدهاند. دادههای پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شدهاند. یافته ها: بر اساس تجزیهوتحلیل مقالات پیشین، مؤلفههای هویت اخلاقی فراگیران در 6 بُعد طبقهبندی شدند. این ابعاد شامل بُعد فردی(مشتمل بر عوامل؛ ویژگیهای شخصیتی، هوش اخلاقی، مهارتهای شناختی و زمینههای فردی)، بُعد ویژگیهای مربی(مشتمل بر عوامل؛ تعهد، مهارتهای ادراکی، اخلاق مداری، تعامل مناسب و تخصص)، بُعد محتوای آموزشی(مشتمل بر عوامل؛ مشارکتی، اجتماعمدار و واقعبینانه)، بُعد رویکردهای یاددهی-یادگیری (مشتمل بر عوامل؛ رویکردهای تیمی، فرآیند محوری و رویکرد تعاملی، رویکردهای فعال، مبتنی بر پراکسیس و مبتنی بر سازندهگرایی)، ویژگیهای ارزشیابی (مشتمل بر محورهایی چون رویکردهای اجتماعمدار، رویکردهای فردی، رویکردهای سنجش عملکردی و عدالتگرا) و عوامل زمینهای (مشتمل بر محورهایی چون بسترهای ارتباط مجازی، خانواده، بستر اجتماعی محیط، مدرسه و دوستان) است. نتیجه گیری: مؤلفهها و شاخصهای مؤثر بر هویت اخلاقی فراگیران در شش بُعد سازماندهی شد از این رو برای طراحی الگوهای برنامه درسی جهت تربیت اخلاقی فراگیران میتوان با در نظر گرفتن ابعاد زمینه طراحی الگوی جامع را فراهم آورد.
Abedini M. Indicators and Components Affecting the Moral Identity of Learners: Research Synthesis based on Roberts' Model. Ethics in Science and Technology 2023; 18 (2) :136-147 URL: http://ethicsjournal.ir/article-1-2543-fa.html
عابدینی مریم. شاخصها و مؤلفههای مؤثر بر هویت اخلاقی فراگیران: سنتز پژوهی بر اساس مدل روبرتس. اخلاق در علوم و فناوری. 1402; 18 (2) :136-147