|
اخلاق اسلامی و مسئولیت مدنی در جبران خسارت زندانی بیگناه : بررسی تطبیقی در حقوق ایران و آمریکا
|
| مسلم غلامی، کیومرث کلانتری درونکلا، ایرج گلدوزیان، حمیدرضا اسماعیلی |
|
|
|
چکیده: (2065 مشاهده) |
زمینه: موارد زیادی اتفاق میافتد که متهم استحقاق بازداشت را نداشته و بدون رعایت شرایط و ضوابط قانونی بازداشت و یا بر اثر اشتباه قضایی زندانی میگردد. در چنین مواردی جبرانخسارت فرد بازداشتشده بیگناه از موضوعات مهمی است که بررسی آن به دلیل نقض حقوق اساسی افراد امری ضروری است. بنابراین هدف تحقیق حاضر بررسی رویکرد اخلاق اسلامی در برابر جبران خسارت زندانی بیگناه و بررسی تطبیقی این موضوع در نظامحقوقی ایران و آمریکاست.
نتیجه گیری: در اسلام، قاعده‌ای موسوم به قاعده «لاضرر و لاضرار فی‌الاسلام» وجود دارد که به استناد آنکسی حق ضرر رساندن به دیگری را ندارد، و اگر ضرری برساند، مسئول جبرانخسارت آن خواهدبود. قاعده لاضرر در رابطه با مجازات یک فرد بیگناه نیز صدق میکند و نظام قضا و دولت میبایست خسارت وارد بر فرد بیگناه را جبرانکنند. در حقوق ایران مکانسیم جبران خسارت ایام بازداشت درمواد 255 تا 261 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392پیش‌بینی‌شده است. اما امکان جبرانخسارت ایام بازداشت، در دو صورت امکان پذیر است؛ یکی در صورت صدور حکم برائت و دیگری با قرار منع تعقیب متهم که از محل صندوق اعتباری مقرر در ماده 260 آن قانون پرداخت میگردد. در حقوق آمریکا نیز جبرانخسارت ناشی از بازداشت برعهده دولت است با این تفاوت که در حقوق ایران درصورتی‌که بازداشت بر اثر اعلام مغرضانه جرم، شهادت کذب و یا تقصیر مقامات قضایی باشد، دولت پس از جبران خسارت می‌تواند به مسئول اصلی مراجعهکند اما در حقوق آمریکا دولت در قبال جبران خسارت مسئولیت کامل داشته و قاضی عامل زندانی بی گناه هیچ مسولیتی ندارد. |
|
| واژه‌های کلیدی: اخلاق اسلامی، خسارت، بازداشت غیرقانونی، زندانی بی گناه |
|
|
متن کامل [PDF 357 kb]
(892 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/10/22 | پذیرش: 1399/10/10 | انتشار: 1399/10/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
