تأثیر دو رویکرد الهیاتی و متنگرا بر اخلاق زیستی
|
محمد راسخ*، امیرحسین خداپرست |
|
|
چکیده: (2729 مشاهده) |
زمینه: کاربرد علوم و فنّاوریهای نوین زیستی و پزشکی در جوامع انسانی در دهههای اخیر موجب تغییر نگرشهای دینی و اخلاقی سنتی شده است. استفاده از این فنّاوریها مباحث اخلاقی و دینی بیسابقهای را شکل داده است که جز با توجه به بنیادهای داوری اخلاقی موجه و مفید نخواهند بود. این مسئله بهویژه در جوامعی مانند جوامع اسلامی قابل توجه است که دین در آنها نقشی قابل توجه در شکلدهی به باورهای اخلاقی و قواعد و مقررات حقوقی دارد.
روش کار: این پژوهش با روش تحلیل فلسفی انجام شده است و دادههای آن از طریق منابع چاپی مانند کتاب، مقاله و منابع اینترنتی از زبانهای فارسی، انگلیسی و عربی گردآوری شده است. در نگارش مقاله، ضمن تحلیل مفهومهای اساسی همچون «دین» و «اخلاق»، تلاش شده است موضوع به صورت مقایسهای، از منظر تفکر فلسفی غربی و اندیشه اسلامی مورد بررسی قرار گیرد.
یافتهها: پژوهش حاضر میکوشد با در نظر داشتن تحولات جدید بیوتکنولوژیک و مسائل هنجاریِ برآمده از آنها ارتباط نگرشهای دینی و اخلاقی به این مسائل را بررسی و اعتبار اقسام نظریهپردازیهای اخلاقی- دینی درباره مسائل اخلاق زیستی را بسنجد. همچنین تلاش میکند ضمن طرح و ارزیابی نگرشهای الهیاتی و متنگرا به اخلاق زیستی، نگرشی سنجیده به مسائل اخلاق زیستی، از منظری دینی، فراهم کند.
نتیجهگیری: دستورالعملهای اخلاق دینیِ رایج میان دینداران در زمینه اخلاق زیستی میتواند در کنار دستورالعملهای عرفی درباره آن قرار گیرد و سنجیده شود. اما توجیه عقلانی این دستورالعملها در سطح نظریه اخلاقی و فلسفه اخلاق صورت میگیرد که مستقل مینماید. احکام شرعی در حوزه مسائل زیستی میتوانند با وجهه نظر قرار دادن اخلاق و عدالت صادر شوند. این احکام، هم اخلاقی و عادلانه و هم مستند به تعالیم دینی خواهند بود. |
|
واژههای کلیدی: اخلاق زیستی، رویکرد الهیاتی، رویکرد متنگرا، عدالت |
|
متن کامل [PDF 242 kb]
(670 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1396/7/6 | پذیرش: 1396/7/6 | انتشار: 1396/7/6
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|