1- 1. دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، گروه حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران 2- 2. گروه حقوق، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران ، javaherialipoor@gmail.com
چکیده: (177 مشاهده)
زمینه: یکی از مبانی جدید مسئولیت که در نظام حقوقی بین المللی پذیرفته شده و در کنار سایر قواعد دیگر در جهت برقراری عدالت و جلوگیری از دارا شدن بلاجهت مورد استناد قرار می گیرد نظریه مسئولیت استردادی یا نفع محور است.گاهی ممکن است شخص خاطی بیش از خسارت وارده به زیان دیده و یا اجرت المثل مدنظر قانون و رویه محاکم، منافعی را بدست آورد که استحقاقی نسبت به آن ندارد. که در این حالت نمی توان به استناد قواعد مسئولیت مدنی و اسباب ضمان قهری، شخص خاطی را ملزم به استرداد نمود. این قاعده از لحاظ اخلاقی نیز قابل توجیه است چرا که اساس اخلاق عدالت است و عدالت نیز ایجاد تعادل میان همه ارزش ها و اهداف است. از این رو در پژوهش حاضر هدف تحقیق تحلیل مسئولیت استردادی و جایگاه آن در باب مسئولیت و اخلاق است. نتیجه گیری: گرچه در حقوق ایران متاثر از فقه اسلامی، مسئولیت استردادی قابل شناسایی است، اما در رویه محاکم و دکترین مغفول مانده است و اسباب ضمان قهری در فقه و حقوق به تنهایی قادر نیستند مصادیق جدید و متبدل داراشدن های بدون سبب و ناعادلانه را به طور کامل تحت پوشش خود درآورند، لذا "ضمان منافع" ، "عدم انتفاع از خطا" و "قاعده حرمت أکل مال به باطل" به عنوان قواعد فقهی مسلم فقهی و به عنوان مبانی اخلاقی ، می توانند مبنای طرح یک منبع جدید مسئولیت در حقوق ایران تحت عنوان " مسئولیت استردادی " قرار گرفته و شرایط و آثار آن را تبیین نمایند.
Analysis of Extradition Liability and Its Place in Terms of Responsibility and Ethics. Ethics in Science and Technology 2024; 19 :16-21 URL: http://ethicsjournal.ir/article-1-3124-fa.html
خرمی صدراله، جواهری علی پور، کریمی قوام، جانی پور کرم. تحلیل مسئولیت استردادی و جایگاه آن در باب مسئولیت و اخلاق. اخلاق در علوم و فناوری. 1403; 19 () :16-21