دانش آموختۀ حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میبد، میبد ، ایران. ، amin.mohamadizadeh29@gmail.com
چکیده: (935 مشاهده)
زمینه: رابطه بین اخلاق و حقوق امری مسلم و مورد تایید و تاکید فلاسفه و اندیشمندان اخلاقی و حقوقدانان است. دادرسی عادلانه و منصفانه، یکی از بنیادی ترین مطالبات اخلاقی در نظام حقوقی است و پایبندی به اصول اخلاقی در مراحل دادرسی از جمله نیازهایی است که امروزه در دادرسیها خاصه در مراجع شبه قضایی کیفری ملموس است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف یررسی اصول اخلاقی حاکم بر دادرسی عادلانه در نظام حقوقی ایران شکل گرفت. نتیجه گیری: عینیت یافتن عدالت نیازمند قانون و قاعده است. دولتها به شیوه های مختلف از جمله قانونگذاری و پیش بینی مکانیزم اجرایی موثر، به تضمین حق دادرسی عادلانه برای افراد متعهد هستند. متعالیترین و موکدترین تعبیرها در این زمینه در تعالیم و آموزه های دین مبین اسلام یافت می شود. اسلام همواره فریاد برپایی قسط و عدل، احقاق حقوق مظلوم، استقرار صلح و آرامش و داوری و قضاوت عالانه را سر داده است. نظام جمهوری اسلامی ایران نیز با تاسی از دین مبین اسلام در صدد تضمین دادرسی عادلانه است. دادرسی عادلانه شامل مصادیق متعددی است که هر فردی در فرآیند دادرسی اعم از کیفری و مدنی از آن برخوردار است. مصادیق دادرسی عادلانه عبارتند از: حق دادخواهی، دسترسی به دادگاههای بیطرف و مستقل ، برابری امکانات دفاع، اصل تقابل یا تناظر، حق رسیدگی حضوری و علنی،حق تجدیدنظر خواهی و حق رسیدگی در مهلت معقول .