زمینه: سامانه‌های مسئولیت اجتماعی پزشک نقش مهمی در طبابت روزانه پزشکان و روابط آنها با بیماران دارد. این نظام‌ها به دو صورت مبتنی بر تقصیر و غیرمبتنی بر تقصیر، پایه‌گذاری می‌شوند. مبتنی بودن مسئولیت اجتماعی پزشک بر تقصیر، می‌تواند با بسیاری از ملاحظات اخلاق پزشکی در ارتباط باشد. بر این اساس در این پژوهش، چگونگی تأثیر هر یک از این سامانه‌ها، بر اجرایی شدن اصول و ارزش‌های اخلاق پزشکی مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، به تحلیل اخلاقی ابعاد مختلف قانون مسئولیت اجتماعی پزشک با استفاده از اصول چهارگانه اخلاق پزشکی و همچنین ملاحظات مربوط به رابطه پزشک و بیمار پرداخته می‌شود.

نتیجه‌گیری: مسئولیت اجتماعی پزشک هر چه بیشتر به سمتی گرایش پیدا کند که عنصر تقصیر در آن کمرنگ‌تر شود، تأثیر بیشتری در به‌وجود آوردن فضای اخلاق و فضیلت در جامعه پزشکی دارد؛ طبیعت خصمانه، ایجاد تنش و استرس در رابطه پزشک - بیمار به واسطۀ طرح شکایت از پزشک، فضای قضاوت و سرزنش نسبت به خطای پزشکی و عدم جبران منصفانۀ خسارت بیماران از مهمترین چالش‌های اخلاقی سامانه‌های مسئولیت پزشکی مبتنی بر تقصیر می‌باشد.