(مقالۀ پژوهشی)

زمینه: در مؤسسه­ ها آنچه می­دانند (سرمایه فکری) بیش از آنچه دارند (سرمایه مادی) اهمیت دارد؛ همچنین، امروزه مؤسسه­ های حسابرسی به‌صورت فزاینده­ درگیر معمای اخلاقی می­باشند، ­یعنی شرایطی که باید بار دیگر کارهای خلاف و درست را تعریف کرد. از این­رو، ­هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر برآیندهای محیطی بر رفتار اخلاقی حسابرسان برحسب میزان سرمایه فکری­شان است.

روش: روش پژوهش حاضر، از دید هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش اجراء از نوع پژوهش­های زمینه یابی است. جامعه آماری؛ تمامی اعضاء شاغل در مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می‌باشد. از میان جامعه آماری 142 نفر به ­عنوان نمونه پژوهش با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه بوده و داده­های به­دست آمده با استفاده از آزمون مقایسه میانگین­ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته­ها: یافته­ ها نشان داد: برآیندهای تصمیم و هم نیت مدیران بر حساسیت اخلاقی حسابرسان دارای سرمایه فکری بالا­، برآیندهای تصمیم بر قضاوت اخلاقی حسابرسان دارای سرمایه فکری بالا تأثیر داشته است.­ در نهایت، با وجود برآیندهای تصمیم و نیت مدیران، سرمایه فکری حسابرس بر انتخاب مجازات علیه سایر حسابرسان تأثیر نداشته است.

نتیجه­گیری: برآیندهای محیط حسابرسی بر رفتارهای اخلاقی (به غیر از انتخاب مجازات علیه سایر حسابرسانی که دچار قصور در وظایف محول­شان شده­اند) حسابرسان دارای سرمایه فکری بالا تأثیر داشته است. همچنین جامعه حسابداران رسمی ایران و مؤسسه­های حسابرسی می‌توانند ارتقاء سطح سرمایه فکری را در برنامه­ریزی­های خود در اولویت قرار دهند.